De VAR maakte per 1 mei 2016 plaats voor de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA). Maar nog weinig zzp’ers werken al met de nieuwe modelovereenkomsten. Uit onderzoek van MKB Belangen blijkt dat de helft van de zzp’ers “bang is door het ijs te zakken.” Tien weken nadat de VAR werd vervangen door de Wet DBA onderzocht MKB Belangen de stand van zaken onder zzp’ers en opdrachtgevers.
Hoe groot is de bekendheid, wordt er al gebruik van gemaakt en wat komen zowel opdrachtgevers als zzp’ers tegen bij het gebruik? Een kleine 2000 zzp’ers en opdrachtgevers namen deel aan het onderzoek. Maar liefst 94 procent van de deelnemende zzp’ers maakte in het verleden gebruik van de VAR. Opvallend is dat een hoog percentage, te weten 85, het werken met een modelovereenkomst uitstelt. Aan de bekendheid ligt het niet; 88 procent van de deelnemers, zowel ondernemers als zzp’ers, is bekend met de wijziging van VAR naar Wet DBA.
85 procent van de zzp’ers die meededen aan de enquête stelt het moment om met een modelovereenkomst te gaan werken uit. De helft van de zzp’ers is bang geen goedgekeurde modelovereenkomst te kunnen krijgen.
Klachten van zzp’ers
Dat er aan de Wet DBA nog flink wat haken en ogen zitten moge duidelijk zijn. Van de ondervraagden die wel al gebruikmaakten van de modelovereenkomsten vond 52 procent het moeilijk de overeenkomst in te vullen, denkt 62 procent dat er fouten in staan, en als de opdrachtgever de overeenkomst liet toetsen door de Belastingdienst (33 procent) vond 63 procent van de zzp’ers het lang duren voor er bericht kwam. De uitkomst van de toetsing was overigens in 86 procent van de gevallen positief.
Opdrachtgevers
Iets meer opdrachtgevers dan zzp’ers hebben de stap richting modelovereenkomst al gemaakt (27 t.o.v. 15 procent). Hiervan geeft 40 procent aan geen geschikte modelovereenkomst te kunnen vinden, had 52 procent moeite met invullen en denkt 60 procent dat er fouten in staan. Voor 90 procent van de modelovereenkomsten betrof het een zzp’er die voorheen met een VAR voor dezelfde opdrachtgever werkte. Een kleine 45 procent laat de overeenkomst toetsen; hiervan wordt maar liefst 41 procent afgekeurd.
Conclusie van MKB Belangen
Zowel opdrachtgevers als zzp’ers nemen een afwachtende houding aan ten aanzien van de nieuwe Wet DBA. Er wordt nog maar weinig gebruikgemaakt van de modelovereenkomsten van de Wet DBA. Van degenen die de stap wél gezet hebben, vindt het merendeel het er niet makkelijker op geworden. De modelovereenkomsten zijn niet op elke situatie van toepassing, ze zijn lastig in te vullen, er staan fouten in, en als er getoetst moet worden door de Belastingdienst duurt het te lang voordat er een advies komt (en stagneert het opdrachtentraject).
Twee weken geleden stuurde staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën een overzicht naar de Tweede Kamer waaruit bleek dat een op drie van de (op dat moment) 2400 behandelde modelovereenkomsten werd afgekeurd door de fiscus. MKB Belangen is bang dat dit nog maar het topje van de ijsberg is. Gaan er nog meer zzp’ers de dupe worden van deze nieuwe wet gedurende het transitiejaar? “We gaan de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten houden”, reageert Adrienne van Veen. “De wet zou de ondernemer niet moeten beperken in het ondernemen. Op dit moment blijkt het meer last dan verlichting te brengen en we maken ons grote zorgen over de zzp’ers van wie de modelovereenkomst wordt afgekeurd.”