Onlangs hadden we op Businessbox.nl een fikse boete voor het schenden van het auteursrecht aan de broek hangen. De reden? Illegaal gebruik van twee foto’s. Natuurlijk kennen we het begrip auteursrecht wel, maar in dit geval kregen we de foto’s aangeleverd en hebben we ze in goed vertrouwen geplaatst. Dat was balen, want wij waren – uiteraard – aansprakelijk en er zat niks anders op dan te betalen. Hhet bleek een dure fout…
Voordeel is dat het ons heeft aangezet tot het schrijven van dit artikel, zodat jij hopelijk gevrijwaard blijft van boetes voor illegaal gebruik van foto’s, tekeningen, video’s of teksten. Want op al die uitingen rust auteursrecht (copyright) tenzij nadrukkelijk anders vermeld. Maar om het iets ingewikkelder te maken: zelfs dan moet je argwanend zijn, want iedere mafketel kan bij een plaatje vermelden dat jij het gratis mag gebruiken. Als de maker daar anders over denkt, heb je alsnog een probleem.
Hoge boetes
Er zijn de laatste jaren steeds meer bedrijven die actief op zoek gaan naar schendingen van het auteursrecht, naar illegaal gebruikt materiaal. Dat komt natuurlijk doordat er zoveel jatwerk op internet te vinden is, maar ook omdat het makkelijk geld verdienen is. Het zoeken gebeurt tegenwoordig geautomatiseerd en de bedragen die geïnd worden variëren tussen honderden en duizenden euro’s (oorspronkelijk tarief + boete). Ben je de klos, dan moet je niet direct betalen, maar eerst proberen te onderhandelen. Soms kun je flink afdingen en dat scheelt toch weer. Helemaal niet betalen kunnen we je niet aanraden. Bij die ‘opsporingsbedrijven’ werken alleen maar juristen en die zien er echt wel brood in om via een rechtbank een maximale vergoeding binnen te slepen.
Stock-beelden
Er zijn tal van stocksites, betaalde en gratis varianten. Die betaalde stocksites (adobe, shutterstock 123RF, istock, etc.) hebben doorgaans mooiere en meer beelden dan de gratis varianten (pexels, pixabay, unsplash, etc). Het hangt een beetje van je site en het doel van die afbeeldingen af waar je voor moet kiezen. Heeft beeld veel waarde voor je, dan kun je natuurlijk het beste bij de maker zelf inkopen, dan heb je een uniek beeld. Alleen betaal je daar dan wel het volle pond voor, da’s logisch.
Kijk uit met beelden die je van andere locaties op het web haalt. Ook als daar een creative commons vermelding bij staat. Rechten gelden soms voor een deel van de wereld en dat is niet altijd even duidelijk. Maar het kan dat je een beeld in de VS gratis kunt gebruiken (vaak met een verplichte vermelding daarbij), maar dat dit voor ons land niet geldt. Dan kun je dus alsnog een boete krijgen. En met “sorry, ik wist dat niet” kom je er echt niet.
Embedden video’s
Voor video’s geldt dat je die het beste kunt embedden. Doe dat dan wel via een site als YouTube of Vimeo. Als een video ‘zomaar’ ergens op een website staat, weet je nog niet of dat legaal of illegaal is. En geloof ons: als je eenmaal door zo’n bureau aansprakelijk wordt gesteld, dan kom je er niet onderuit door naar anderen te wijzen: jij bent verantwoordelijk voor alles wat er op jouw website staat!
Voor tekst geldt dat je die niet mag kopiëren en hergebruiken. Een paar woordjes veranderen helpt niet, de aard en structuur van een tekst zal je publicatie ontmaskeren als gestolen. Wat je wel mag doen, staat bekend als het citaatrecht. Da’s allemaal nog niet zo heel duidelijk, het is een wankel evenwicht tussen citeren en overschrijven. De auteursbond heeft daar een helder artikel over geschreven.
Is je beeld of tekst echt van de server?
Als je eenmaal ‘betrapt’ bent is het verwijderen van het beeld op je website (het depubliceren) niet voldoende. Je moet de foto of tekening echt van de server gooien. De bureaus waarmee je te maken hebt kopiëren namelijk niet alleen de link van het betreffende artikel, maar ook de url van het beeld. En dan krijg je alsnog boete op boete.
Samengevat
- Gebruik nooit beelden van internet (websites of social media) als je niet 100% zeker weet dat dat mag
- Beperk je bronnen bij voorkeur tot stocksites
- Hou je altijd aan eventuele verplichte vermeldingen
- Kies voor embedden als je video’s wilt laten zien
- Citeer tekst, maar plagieer nooit
- Gun makers van creatieve uitingen hun credits en vergoedingen
Geef een reactie