Meer dan helft van de aspirant-ondernemers (52%) wil starten als parttimer, een deel van hen (29%) streeft daarna wel naar een fulltime bestaan als ondernemer. Belangrijkste reden om parttime te starten is het behoud van een baan en de financiële zekerheid die daar bij hoort (43%). Het klassieke beeld van de fulltime starter is voor aanstaande ondernemers vaak niet meer aan de orde zijn. Ze kiezen vooral een nieuwe levensstijl, veelal in het begin met behoud van bestaande zekerheden. Dat blijkt uit het onderzoek Ondernemerschap: een persoonlijke keuze (pdf).
De KvK voerde dit onderzoek samen met de VU uit om meer zicht te krijgen op de verschillen tussen mensen die serieuze plannen hebben om te gaan ondernemen (de aspirant-ondernemers), degenen die er nog van dromen (de latente ondernemers) en mensen die geen ondernemer willen worden.
Motieven van startende ondernemers
De meeste latente en aspirant ondernemers worden gedreven door motieven die draaien om de eigen ontwikkeling en zelfverwezenlijking, blijkt uit het onderzoek. Aspirant-ondernemers zijn gedreven om ondernemer te worden vanwege eigen baas zijn (47,5%), persoonlijke uitdaging (45%) en om van hun hobby hun werk te maken (42,5%). Ze zijn geen ondernemers uit noodzaak, maar ze zien het ondernemerschap meer als levensstijl: ze zoeken in de eerste plaats autonomie en vrijheid, naast de kansen die ze natuurlijk voor hun onderneming zien.
Trends en resultaten
Parttime ondernemerschap wint terrein
Het aandeel parttime startende ondernemers neemt jaarlijks toe: tot 33,7% in 2015 (KvK, 2016). Dit onderzoek sluit daarbij aan: veel aspirantondernemers (52%) denken aan parttime-ondernemerschap, veelal in combinatie met een baan of andere activiteit. Financiële zekerheid en behoud van een baan naast het ondernemerschap zijn belangrijke redenen voor parttime ondernemerschap. Een derde van de parttimers zegt op termijn alsnog fulltime ondernemer te willen worden.
Ondernemerschap als levensstijl
Van oudsher worden veel mensen ondernemer uit noodzaak (nood gedreven, bij werkloosheid bijvoorbeeld) of omdat ze kansen zien (kans gedreven, ‘gat in de markt’). Inmiddels speelt het ondernemerschap ‘als levensstijl’ een grote rol. Autonomie en vrijheid staan daarin centraal. Motieven als ‘eigen baas zijn’, de persoonlijke uitdaging of ‘werk maken van je hobby’ zijn leidend voor de keuze voor het ondernemerschap.
Omgeving van invloed op ondernemerschap
Aspirantondernemers hebben meer ondernemers in hun vrienden- en kennissenkring dan latente ondernemers. Bovendien profileren ze zich nadrukkelijker op de sociale media. Ze netwerken bewust èn actief. Hoe concreter de ondernemersplannen, hoe groter de positieve steun die aspirant-ondernemers vanuit familie en vrienden ervaren. Daarmee is de omgeving van de ondernemer een factor van belang bij de beslissing om ondernemer te worden. 1. Managementsamenvatting Kamer van Koophandel • juni 2016 5
Vooral zzp’ers met diensten vanuit huis
Aspirant-ondernemers willen diensten of een combinatie van diensten en producten leveren. Bijna twee derde start alleen. Van hen wil 33% zzp’er blijven, 28% denkt personeel aan te nemen, 39% weet het nog niet. Ruim de helft van de aspiranten is van plan vanuit huis te ondernemen.
Ondernemerservaring, opleidingen en trainingen vergroten kans op ondernemerschap
Van de aspirant-ondernemers heeft 39% eerdere ondernemerservaring, veel meer dan bij latente ondernemers en niet-ondernemers. Ondernemerservaring lijkt bij te dragen aan de wens voor (nog) een onderneming. Aspirant-ondernemers volgen vaker ondernemersopleidingen en -trainingen. Dit lijkt dus ook een rol te spelen in het proces richting ondernemerschap. Latent ondernemerschap leidt niet per definitie tot aspirant-ondernemerschap.